Diest

[MagisterV]

[u]Het Heksenkasteel[/u]

In de buurt van Diest lag vroeger midden in een dicht beukenbos een kasteel met drie torens, waarvan de spitsen hoog boven de bomen uitstaken. Niemand had het geheimzinnig kasteel al van dichtbij gezien. Iedere nacht, klokslag twaalf, kon je boven het woud immers een zonderling gerucht horen dat twee tot drie minuten duurde. Daarna werd het doorstil. Af en toe weerklonk ook een verward geroep, dat langzaam maar zeker in getier en gezang overging en tenslotte veranderde in wondermooie muziek. Tot omstreeks één uur duurde dat. De rest van de nacht bleef het dan weer doodstil.

Enkele dappere kerels wilden het fijne van die zaak te weten komen en trokken op een nacht naar het kasteel. Drie dagen en drie nachten waren ze op de dool. Toen pas bereikten ze het voorplein. Links en rechts lag de grond bezaaid met beenderen van mensen en paarden. Waarschijnlijk waren het dus geesten die daar 's nachts kwamen roepen en zingen.

Klokslag middernacht klonk boven hun hoofden een akelig geluid, dat afkomstig was uit één van de grote zalen van het kasteel. De mannen slopen naar binnen en bleven voor de deur van de zaal staan. Plotseling werd die met geweld opengeworpen en wel honderd wondermooie meisjes in kostbare kleren dansten hen zingend tegemoet.

Half dood van schrik stamelde iemand : "Heer Jezus, sta ons bij !"
Nauwelijks had hij dit gezegd, of de meisjes veranderden in lelijke oude vrouwen, die allemaal een bezem droegen. De vrouwen vervloekten hen en vlogen weg. De volgende jaren zijn de heksen niet meer teruggekeerd. Als ze eenmaal in hun heksendans gestoord worden, mogen ze immers geen vergadering meer bijwonen gedurende zeven maal zeven jaar.

[MagisterV]

[u]De terugkeer van Stieneke[/u]

Dit verhaal gebeurde een hele tijd geleden in Diest. Daar woonde Armandine en haar vriendin Stieneke. Ze hadden met elkaar afgesproken dat wie als eerste overleed, aan de andere zou komen vertellen waar ze was.
Stieneke kreeg tuberculose en stierf. Armandine rouwde om haar vriendin, maar vergat de belofte. Een tijdje nadien begon de ellende. 's Avonds in bed hoorde ze vreemde geluiden, net alsof er ratten de kamers in- en uitliepen. Dat duurde zo enkele nachten. Armandine deed geen oog meer dicht. Ze durfde zich niet meer om te draaien in bed en als ze haar buren over haar angst vertelde, werd ze uitgelachen.

Op een nacht volgde op het eigenaardige geluid een verblindende lichtflits.
Armandine kneep haar ogen dicht. Enkele minuten bleef ze zo roerloos liggen. Toen loerde ze voorzichtig tussen haar wimpers door. Naast haar bed, gekleed zoals vroeger, zat Stieneke.
"Ik was al bang dat ik hier niet meer zou geraken", fluisterde de dode vriendin van Armandine. "Het is zo'n lange weg van het vagevuur naar hier."

Armandine baadde in haar zweet. Ze kon geen woord uitbrengen. "Ben je bang?" vroeg Stieneke. "Dan kom ik een volgende keer terug, als je wat minder bang bent." Er was opnieuw een verblindende lichtflits, waarin Stieneke als het ware verteerd werd.

Armandine vertelde het voorval aan de pastoor. Die raadde haar aan een bedevaart naar Scherpenheuvel te ondernemen. Dat heeft Armandine ook gedaan. Stieneke is daarna niet meer teruggekeerd.

[MagisterV]

[u]Mosterdschijters[/u]

Diestenaars hebben de weinig fatsoenlijke bijnaam "mosterdschijters" te danken aan het beiaardtorentje van de Sint-Sulpitiuskerk.

Het heeft enige gelijkenis met een mosterdpot en men noemt het torentje dan ook "De Mosterdpot".

[MagisterV]

[u]Loterbollen[/u]

Een gravure van 1687 stelt een geding voor waarin de Mechelaars verscheidene steden betrokken om een einde te stellen aan de spotternijen waarvan zij als "Maanblussers" het voorwerp waren.

Op die prent bemerkt men een persoon die een stok in de hand houdt met een bol erop; en onderaan leest men:

Diestenaers als Loterbollen
Ligghen overal en hollen
Segghen dat den maene schijn
Een seer groote Brandt moest sijn.

- Een loterbol is een bol die 'lotert', die onvast zit en waggelt. De man op de Mechelse prent houdt een stok vast met een 'loterbol' op. Denkelijk is dit eenvoudig een marot of narrenstok, het attribuut van de gildenar. Op personen overgedragen kan loterbol niets anders betekenen dan 'nar, gek' . Deze schimpnaam moet dagtekenen uit de tijd van de rederijkers.

[MagisterV]

[u]De Marginale Driehoek[/u]

De marginale driehoek is een volkse benaming voor het geografisch gebied in Vlaams-Brabant tussen Diest, Aarschot en Tienen. Maar niet zelden worden gehuchten aan de rand ook gerekend tot de driehoek. Inwoners zijn vaak het onderwerp van spot in de stad Leuven en worden dikwijls (ten onrechte) gerekend tot de lagere sociale klasse.

Het stereotype omtrent de plaatselijke cultuur is dat zij vooral draait rond voetbal, het ombouwen ("tunen") van wagens en uitgaan waarbij de uitgaanstendensen gevolgd worden (gabberen, hakken, jumpen). Het jumpen is trouwens groot geworden binnen de marginale driehoek, voornamelijk in de Stadsfeestzaal in Aarschot (ook wel 'De Zoal' genoemd). De jeugd heeft verder een voorkeur voor merkkledij, designerdrugs zoals ecstasy en is laaggeschoold, althans, zo wil het cliché.

De historische naamgeving ontspringt bij Napoleon. Napeleon stuurde gewonde troepenvolk naar kampen en herbergen die gelegen waren in de genoemde driehoek om op krachten te komen om de strijd in Waterloo aan te kunnen. Deze soldaten behoorden tot de lagere ranken en waren meestal boeren, in die tijd was de benaming voor de simpele burgerij een afleiding van "marginalen", dus geen belediging maar een benaming in die tijd. Zo heb je in de omgeving van de driehoek heel veel tavernes en café's die de naam van Napoleon dragen of afleidingen zijn zoals "Het bed van Napoleon" in de streken van Betekom.

Waarschijnlijk om de spot kracht bij te zetten circuleert de versie dat Napoleon voor hij de slag van Waterloo aanving alle manschappen verzocht die niet geschikt waren voor de veldslag (bv. die te dom waren) om zich in deze regio terug te trekken.